Ból pięty – słów kilka o przykrej dolegliwości.

„Achilles miał tylko piętę Achillesa. Ja mam całe ciało Achillesa.”
Woody Allen

Bóle pięt są jednymi z najczęstszych dolegliwości stóp z powodu których zgłaszają się do mnie Pacjenci. Bóle te, zwykle są następstwem przeciążeń na jakie są narażone stopy osób spędzających wiele czasu chodząc, biegając lub stojąc. Po zapoznaniu się z treścią artykułu będziesz wiedzieć więcej o przyczynach bólów stóp, ich leczeniu oraz dowiesz się jakie postępowanie z punktu widzenia lekarza rodzinnego proponuję moim Pacjentom celem rozwiązania problemu. Zachęcam do lektury!

Co może być przyczyną bolącej pięty?

1. Na to pytanie – nawet doświadczony lekarz, nie zawsze potrafi jednoznacznie odpowiedzieć. W medycynie zwykle jest więcej odpowiedzi niż 0 albo 1. Człowiek to znacznie więcej niż 0 albo 1.

Przyczyny miejscowe

2. Przyczynami miejscowego – najczęściej izolowanego bólu pięty mogą być:
– ostroga piętowa
– entezopatia rozcięgna podeszwowego
– zmiany pozapalne – zapalenie kostne i tkanek miękkich
– zmiany pourazowe
– złamania przeciążeniowe
– zmiany zwyrodnieniowe stawów stępu
– ubytek ciała tłuszczowego pięty
– neuropatie z usidlenia – nerw podeszwowy

Przyczyny przeniesione

3. Zdarza się także, że przyczyna bólu pięty nie tkwi w samej pięcie. Mówimy wtedy o przeniesionym bólu pięty, do którego mogą prowadzić:
– zaburzenia osi kończyny i sąsiednich stawów
– zaburzenia krążenia tętniczego i żylnego
– wady statyczne stóp
– patologie kręgosłupa i miednicy
– zespoły ciasnoty powięziowej
– nierównowaga mięśniowa – przykurcz Achillesa
– zapalenie kaletki maziowej lub ścięgna piętowego Achillesa

Przyczyny ogólnoustrojowe

4. Przyczynami bólu pięty mogą być choroby ogólnoustrojowe:
– cukrzyca
– zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
– osteoporoza – złamania powolne
– nadwaga

Dokładne omówienie wymienionych stanów znacznie przekracza ramy tego posta. Skupię się teraz przedstawieniem możliwości leczenia bólu pięty.

Leczenie

5. Leczenie zachowawcze
– fizykoterapia: laser, ultradźwięki, jonoforezy, krioterapia
– farmakoterapia: ogólna (niesterydowe leki przeciwzapalne) miejscowa (blokady sterydowe)
– zaopatrzenie ortopedyczne – obuwie, wkładki

6. Leczenie operacyjne
– uwolnienie usidlonej gałązki nerwowej, uwolnienie napiętego pasma więzadłowego
– usunięcie ostrogi piętowej
– korekcja  statycznej deformacji stopy

7. Leczenie alternatywne
– chiropraktyka
– joga

Kto zajmuje się chorymi piętami?

8.Teoretycznie lekarz zajmujący się leczeniem chorób stóp to podiatra. Praktycznie zaś, chorymi stopami zajmują się ortopedzi, lekarze medycyny sportowej oraz lekarze rodzinni. Podczas pisania posta trafiłem na interesującą stronę dr. n. med. Roberta Świerczyńskiego. Polecam ją szczególnie Pacjentom z Warszawy i okolic – gdyż właśnie w tym mieście ów Pan Doktor praktykuje.

Co robić gdy boli pięta?

9. Udaj się do lekarza rodzinnego. Przed wizytą zapisz sobie na kartce informacje dotyczące Twojej choroby. Bądź dobrze przygotowany do odpowiedzi na pytania, które prawdopodobnie zada Ci lekarz – poniżej przykładowe pytania:
– Jaki jest Pana charakter pracy? Czym się Pan zajmuje?
– Na co Pan wcześniej chorował?
– Bolą Pana obie pięty, czy tylko jedna?
– Proszę opowiedzieć kiedy i w jakich okolicznościach zaczął Pan odczuwać ból pięty?
– Czy odczuwa Pan inne dolegliwości?
– W jakich sytuacjach dolegliwości ustępują? W jakich sytuacjach dolegliwości się nasilają?
– Jakie leki Pan przyjmuje?

10. Po zebraniu wywiadu – lekarz powinien zbadać Twoje stopy. Nawet jeśli boli Cię tylko jedna pięta – będzie chciał porównać prawą z lewą. Zapewne będzie je oglądał, obmacywał i sprawdzał ruchomość w stawach.

11. Po dobrze zebranym wywiadzie i dokładnym badaniu przedmiotowym lekarz rodzinny powinien zdecydować czy sam podejmuje się leczenia czy kieruje do innego specjalisty.

12. Jeśli udasz się do ortopedy, lekarza medycyny sportowej albo jeszcze kogoś innego – bądź zawsze dobrze przygotowany do wizyty. Miej spisane na kartce informacje, które chcesz przekazać.

13. W większości przypadków podstawą sukcesu terapeutycznego jest udana komunikacja lekarz – Pacjent. Zwykle masz niewielki wpływ na to – do jakiego lekarza trafisz, ale to Ty decydujesz o tym jakim jesteś Pacjentem.

Mam nadzieję, że udało mi się przybliżyć Ci sprawę „bólu pięty”. Często początkowo jest to trudny problem zarówno dla Pacjenta jak i dla lekarza – niemniej w większości przypadków udaje się go pozytywnie rozwiązać.

Pozdrawiam zdrowo!
lek. Konrad Kokurewicz

p.s. specjalnie dla Czarka link do artykułu o stopach i tenisie

Bibliografia
1. Strona Amerykańskiego Towarzystwa Podiatrycznego
2. Chiropraktycy Polscy – „Terapia manualna w leczeniu zespołów bólowych pięty” lek. med. Piotr Godek
3. „Diagnostyka różnicowa najczęstszych dolegliwości” Springer PWN Warszawa 1996; Robert Seller strony 227 – 234